kyoto

**το πρωτόκολλο του Κιότο**

***Γαία s.o.s!***

**το ελληνικο σεισμικό τόξο** **η επικινδυνοτητα των κατασκευων** **το συνδρομο καταπλακωσης** **μεθοδος προγνωσης σεισμων**
Τι είναι, τι προβλέπει Το Πρωτόκολλο του Κιότο προέκυψε από τη Σύµβαση - Πλαίσιο για τις Κλιµατικές Αλλαγές που είχε υπογραφεί στη διάσκεψη του Ρίο, τον Ιούνιο του 1992, από το σύνολο σχεδόν των κρατών (η Ελλάδα κύρωσε τη Σύµβαση αυτή, κάνοντάς την νόµο του Κράτους τον Απρίλιο του 1994). Στόχος της Σύµβασης είναι "η σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων των αερίων του θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα σε επίπεδα τέτοια, ώστε να προληφθούν επικίνδυνες επιπτώσεις στο κλίµα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες". Λίγα χρόνια µετά, το 1997, καθορίστηκε στα πλαίσια της Σύµβασης αυτής ένα σηµαντικό νοµικό εργαλείο για τον έλεγχο των εκποµπών, γνωστό και ως "Πρωτόκολλο του Κιότο". Κεντρικός άξονας του Πρωτοκόλλου του Κιότο είναι οι νοµικά κατοχυρωµένες δεσµεύσεις των βιοµηχανικά αναπτυγµένων κρατών να µειώσουν τις εκποµπές έξι αερίων του θερµοκηπίου την περίοδο 2008-2012, σε ποσοστό 5,2% σε σχέση µε τα επίπεδα του 1990. Το Πρωτόκολλο προβλέπει τον εξής καταµερισµό ευθυνών ανά χώρα: *Προβλεπόμενη μείωση των εκπομπών για την περίοδο* 2008-2012 Ευρωπαϊκή Ένωση (των 15), Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουµανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τσεχία - 8% ΗΠΑ - 7% Καναδάς, Ιαπωνία, Ουγγαρία, Πολωνία - 6% Κροατία - 5% Νέα Ζηλανδία, Ουκρανία, Ρωσία 0% Νορβηγία +1% Αυστραλία +8% Ισλανδία +10% Για να γίνει το Πρωτόκολλο διεθνής δεσµευτικός νόµος, πρέπει να επικυρωθεί από ένα ορισµένο αριθµό χωρών. Παρά τη δεδηλωµένη πρόθεση των ΗΠΑ να µη συµµετέχουν στη διεθνή αυτή συµφωνία, πολλές χώρες έχουν ήδη επικυρώσει το Πρωτόκολλο του Κιότο. Η Ελλάδα, µαζί µε την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση το επικύρωσε τον Μάιο του 2002. Για να αποκτήσει ουσιαστική ισχύ το Πρωτόκολλο απαιτείται πλέον µόνο η επικύρωσή του από τη Ρωσία, η οποία έχει κάθε λόγο να το πράξει, αφού αναµένεται να έχει σηµαντικά οικονοµικά οφέλη από την κίνηση αυτή. *Ευέλικτοι μηχανισμοί του πρωτοκόλλου* Μία χώρα µπορεί να πετύχει τους στόχους που της ορίζει το Πρωτόκολλο είτε µειώνοντας τις εκποµπές της, είτε, εναλλακτικά, χρησιµοποιώντας παράλληλα και κάποιους από τους λεγόµενους "ευέλικτους µηχανισµούς" που διαθέτει το Πρωτόκολλο. Συνοπτικά, οι µηχανισµοί αυτοί είναι οι εξής: 1. Εµπορία εκποµπών Μία βιοµηχανικά αναπτυγµένη χώρα που έχει µειώσει τις εκποµπές της πέραν των αρχικών στόχων που προβλέπει το Πρωτόκολλο, µπορεί να "πουλήσει" αυτή την επιπλέον µείωση σε άλλη χώρα που αντιµετωπίζει δυσκολίες στο να πετύχει το στόχο της. 2. Δηµιουργία ενός "Μηχανισµού Καθαρής Ανάπτυξης". Ο τελικός στόχος αυτού του µηχανισµού είναι οι αναπτυσσόµενες χώρες να αναπτύξουν καθαρές τεχνολογίες για να µειώσουν τις εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου. Ο Μηχανισµός Καθαρής Ανάπτυξης παρέχει κίνητρα έτσι ώστε οι βιοµηχανικά αναπτυγµένες χώρες να χρηµατοδοτήσουν προγράµµατα για τη µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου στις αναπτυσσόµενες χώρες. Έτσι, µια βιοµηχανικά αναπτυγµένη χώρα, αντί να µειώσει τις δικές της εκποµπές, µπορεί να βοηθήσει στη µείωση των εκποµπών σε κάποια φτωχότερη χώρα όπου η µείωση αυτή είναι ευκολότερη και φθηνότερη. 3. Από κοινού υλοποίηση Παρεµφερές εργαλείο µε τον Μηχανισµό Καθαρής Ανάπτυξης. Σε αντίθεση όµως µ' αυτόν αφορά όχι τις αναπτυσσόµενες χώρες, αλλά µόνο εκείνες που έχουν δεσµευτεί σε µειώσεις µέσω του Πρωτοκόλλου του Κιότο (όπως π.χ. οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης). *Ευπωπαϊκή ένωση και Ελληνική πραγματικότητα* Αν και ο συνολικός στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η µείωση των εκποµπών κατά 8%, ο διακανονισµός των επιµέρους υποχρεώσεων ανάµεσα στα κράτη µέλη παρουσιάζει σηµαντικές διαφοροποιήσεις. Οι επιµέρους στόχοι παρουσιάζονται παρακάτω: *Καταμερισμός υποχρεώσεων ρύθμισης των εκπομπών στο εσωτερικό της Ε.Ε.* Λουξεµβούργο -28% Γαλλία, Φινλανδία 0% Γερµανία, Δανία -21% Σουηδία +4% Αυστρία -13% Ιρλανδία +13% Βρετανία -12,5% Ισπανία +15% Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβακία,Σλοβενία, Τσεχία - 8% Ελλάδα +25% Βέλγιο - 7,5% Πορτογαλία +27% Ιταλία - 6,5% Ουγγαρία, Πολωνία, Ολλανδία - 6% Όπως φαίνεται, στην Ελλάδα έχει επιτραπεί να αυξήσει τις εκποµπές των αερίων του θερµοκηπίου κατά 25% µέχρι το 2010 σε σχέση µε τα επίπεδα του 1990. Όµως σύµφωνα µε στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, µέχρι το 2000 οι εκποµπές της χώρας µας είχαν ήδη αυξηθεί κατά 23,4%, ενώ σύµφωνα µε τις προβλέψεις, η αύξηση των εκποµπών κατά το 2010 θα ανέρχεται στο +35,8%. Η µη τήρηση των στόχων θα έχει οδυνηρές συνέπειες για τη χώρα µας, αφού σε µία τέτοια περίπτωση προβλέπονται αυστηρά πρόστιµα. Γι' αυτό και είναι επιτακτική η ανάγκη να προωθηθούν µέτρα που θα συµβάλλουν στην εξοικονόµηση ενέργειας, στην ταχεία ανάπτυξη των καθαρών πηγών ενέργειας και εν τέλει στη µείωση των επικίνδυνων αερίων που αποσταθεροποιούν την ατµόσφαιρα της Γης και πυροδοτούν τις κλιµατικές αλλαγές. *Αποτελεσματικότητα* Το Πρωτόκολλο του Κιότο έχει σχεδιαστεί ως πρώτο βήµα στο δρόµο της ριζικής µείωσης των εκποµπών των αερίων του θερµοκηπίου που απαιτείται για την αποτροπή των κλιµατικών αλλαγών. Είναι το µόνο διεθνές νοµικό εργαλείο που κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Δεν πρέπει να ξεχνάµε βέβαια ότι ακόµη κι αν εφαρµοστεί στο ακέραιο, το Πρωτόκολλο του Κιότο στη σηµερινή του µορφή, περιορίζει την αναµενόµενη αύξηση της µέσης θερµοκρασίας κατά 0,06 βαθμούς C ως το 2050, όταν στο ίδιο διάστηµα η αναµενόµενη αύξηση της µέσης θερµοκρασίας θα είναι 1 µε 2 βαθμοί C ! Ενδεικτική είναι η προειδοποίηση των Ηνωµένων Εθνών σύµφωνα µε την οποία για να εξαλειφθεί η απειλή των κλιµατικών αλλαγών απαιτείται µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου κατά 50-70% περίπου µέσα στις επόµενες δεκαετίες...

Τι είναι, τι προβλέπει

Το Πρωτόκολλο του Κιότο προέκυψε από τη Σύµβαση - Πλαίσιο για τις Κλιµατικές Αλλαγές που είχε υπογραφεί στη διάσκεψη του Ρίο, τον Ιούνιο του 1992, από το σύνολο σχεδόν των κρατών (η Ελλάδα κύρωσε τη Σύµβαση αυτή, κάνοντάς την νόµο του Κράτους τον Απρίλιο του 1994). Στόχος της Σύµβασης είναι "η σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων των αερίων του θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα σε επίπεδα τέτοια, ώστε να προληφθούν επικίνδυνες επιπτώσεις στο κλίµα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες".

Λίγα χρόνια µετά, το 1997, καθορίστηκε στα πλαίσια της Σύµβασης αυτής ένα σηµαντικό νοµικό εργαλείο για τον έλεγχο των εκποµπών, γνωστό και ως "Πρωτόκολλο του Κιότο". Κεντρικός άξονας του Πρωτοκόλλου του Κιότο είναι οι νοµικά κατοχυρωµένες δεσµεύσεις των βιοµηχανικά αναπτυγµένων κρατών να µειώσουν τις εκποµπές έξι αερίων του θερµοκηπίου την περίοδο 2008-2012, σε ποσοστό 5,2% σε σχέση µε τα επίπεδα του 1990.

Το Πρωτόκολλο προβλέπει τον εξής καταµερισµό ευθυνών ανά χώρα:

Προβλεπόμενη μείωση των εκπομπών για την περίοδο 2008-2012

Ευρωπαϊκή Ένωση (των 15), Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουµανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τσεχία - 8%

ΗΠΑ - 7%

Καναδάς, Ιαπωνία, Ουγγαρία, Πολωνία - 6%

Κροατία - 5%

Νέα Ζηλανδία, Ουκρανία, Ρωσία 0%

Νορβηγία +1%

Αυστραλία +8%

Ισλανδία +10%

Για να γίνει το Πρωτόκολλο διεθνής δεσµευτικός νόµος, πρέπει να επικυρωθεί από ένα ορισµένο αριθµό χωρών. Παρά τη δεδηλωµένη πρόθεση των ΗΠΑ να µη συµµετέχουν στη διεθνή αυτή συµφωνία, πολλές χώρες έχουν ήδη επικυρώσει το Πρωτόκολλο του Κιότο. Η Ελλάδα, µαζί µε την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση το επικύρωσε τον Μάιο του 2002. Για να αποκτήσει ουσιαστική ισχύ το Πρωτόκολλο απαιτείται πλέον µόνο η επικύρωσή του από τη Ρωσία, η οποία έχει κάθε λόγο να το πράξει, αφού αναµένεται να έχει σηµαντικά οικονοµικά οφέλη από την κίνηση αυτή.

Ευέλικτοι μηχανισμοί του πρωτοκόλλου

Μία χώρα µπορεί να πετύχει τους στόχους που της ορίζει το Πρωτόκολλο είτε µειώνοντας τις εκποµπές της, είτε, εναλλακτικά, χρησιµοποιώντας παράλληλα και κάποιους από τους λεγόµενους "ευέλικτους µηχανισµούς" που διαθέτει το Πρωτόκολλο. Συνοπτικά, οι µηχανισµοί αυτοί είναι οι εξής:

1. Εµπορία εκποµπών

Μία βιοµηχανικά αναπτυγµένη χώρα που έχει µειώσει τις εκποµπές της πέραν των αρχικών στόχων που προβλέπει το Πρωτόκολλο, µπορεί να "πουλήσει" αυτή την επιπλέον µείωση σε άλλη χώρα που αντιµετωπίζει δυσκολίες στο να πετύχει το στόχο της.

2. Δηµιουργία ενός "Μηχανισµού Καθαρής Ανάπτυξης".

Ο τελικός στόχος αυτού του µηχανισµού είναι οι αναπτυσσόµενες χώρες να αναπτύξουν καθαρές τεχνολογίες για να µειώσουν τις εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου. Ο Μηχανισµός Καθαρής Ανάπτυξης παρέχει κίνητρα έτσι ώστε οι βιοµηχανικά αναπτυγµένες χώρες να χρηµατοδοτήσουν προγράµµατα για τη

µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου στις αναπτυσσόµενες χώρες. Έτσι, µια βιοµηχανικά αναπτυγµένη χώρα, αντί να µειώσει τις δικές της εκποµπές, µπορεί να βοηθήσει στη µείωση των εκποµπών σε κάποια φτωχότερη χώρα όπου η µείωση αυτή είναι ευκολότερη και φθηνότερη.

3. Από κοινού υλοποίηση

Παρεµφερές εργαλείο µε τον Μηχανισµό Καθαρής Ανάπτυξης. Σε αντίθεση όµως µ' αυτόν αφορά όχι τις αναπτυσσόµενες χώρες, αλλά µόνο εκείνες που έχουν δεσµευτεί σε µειώσεις µέσω του Πρωτοκόλλου του Κιότο (όπως π.χ. οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης).

Ευπωπαϊκή ένωση και Ελληνική πραγματικότητα

Αν και ο συνολικός στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η µείωση των εκποµπών κατά 8%, ο διακανονισµός των επιµέρους υποχρεώσεων ανάµεσα στα κράτη µέλη παρουσιάζει σηµαντικές διαφοροποιήσεις. Οι επιµέρους στόχοι παρουσιάζονται παρακάτω:

Καταμερισμός υποχρεώσεων ρύθμισης των εκπομπών στο εσωτερικό της Ε.Ε.

Λουξεµβούργο -28%

Γαλλία, Φινλανδία 0%

Γερµανία, Δανία -21%

Σουηδία +4%

Αυστρία -13%

Ιρλανδία +13%

Βρετανία -12,5%

Ισπανία +15%

Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβακία,Σλοβενία, Τσεχία - 8%

Ελλάδα +25%

Βέλγιο - 7,5%

Πορτογαλία +27%

Ιταλία - 6,5%

Ουγγαρία, Πολωνία, Ολλανδία - 6%

Όπως φαίνεται, στην Ελλάδα έχει επιτραπεί να αυξήσει τις εκποµπές των αερίων του θερµοκηπίου κατά 25% µέχρι το 2010 σε σχέση µε τα επίπεδα του 1990.

Όµως σύµφωνα µε στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, µέχρι το 2000 οι εκποµπές της χώρας µας είχαν ήδη αυξηθεί κατά 23,4%, ενώ σύµφωνα µε τις προβλέψεις, η αύξηση των εκποµπών κατά το 2010 θα ανέρχεται στο +35,8%. Η µη τήρηση των στόχων θα έχει οδυνηρές συνέπειες για τη χώρα µας, αφού σε µία τέτοια περίπτωση προβλέπονται αυστηρά πρόστιµα. Γι' αυτό και είναι επιτακτική η ανάγκη να προωθηθούν µέτρα που θα συµβάλλουν στην εξοικονόµηση ενέργειας, στην ταχεία ανάπτυξη των καθαρών πηγών ενέργειας και εν τέλει στη µείωση των επικίνδυνων αερίων που αποσταθεροποιούν την ατµόσφαιρα της Γης και πυροδοτούν τις κλιµατικές αλλαγές.

Αποτελεσματικότητα

Το Πρωτόκολλο του Κιότο έχει σχεδιαστεί ως πρώτο βήµα στο δρόµο της ριζικής µείωσης των εκποµπών των αερίων του θερµοκηπίου που απαιτείται για την αποτροπή των κλιµατικών αλλαγών. Είναι το µόνο διεθνές νοµικό εργαλείο που κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Δεν πρέπει να ξεχνάµε βέβαια ότι ακόµη κι αν εφαρµοστεί στο ακέραιο, το Πρωτόκολλο του Κιότο στη σηµερινή του µορφή, περιορίζει την αναµενόµενη αύξηση της µέσης θερµοκρασίας κατά 0,06 βαθμούς C ως το 2050, όταν στο ίδιο διάστηµα η αναµενόµενη αύξηση της µέσης θερµοκρασίας θα είναι 1 µε 2 βαθμοί C ! Ενδεικτική είναι η προειδοποίηση των Ηνωµένων Εθνών σύµφωνα µε την οποία για να εξαλειφθεί η απειλή των κλιµατικών αλλαγών απαιτείται µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου κατά 50-70% περίπου µέσα στις επόµενες δεκαετίες...